شناخت ویژگی‌های رنگ‌ها به ما کمک می‌کند تا با استفاده آگاهانه از آن‌ها آثاری با کیفیت و تاثیرگذاری بیشتر خلق کنیم.

این ویژگی‌ها را روی برچسب‌های رنگ با نمادهای اختصاری مخصوص به خود نشان می‌دهند.

شفافیت (transparency ) و قابلیت برداشته‌شدن رنگ (staining) دو ویژگی مهم در نقاشی آبرنگ هستند.

ویژگی شفافیت در آبرنگ به چه معناست؟

شفافیت (transparency) به معنای درجه یا میزان توانایی عبور نور از لایه‌های رنگ است.
این ویژگی تعیین می‌کند که لایه‌های زیرین تا چه حد قابل مشاهده باشد.

رنگ‌ها به‌طور کلی به‌صورت رنگ‌های شفاف، نیمه‌شفاف، مات و نیمه مات بیان می‌شوند.

این ویژگی روی برچسب رنگ با علامت اختصاری مخصوص به خود وجود دارد.

رنگ‌های شفاف transparent

این رنگ‌ها براحتی نور را از خود عبور می‌دهند و لایه‌های زیرین به‌راحتی قابل مشاهده هستند.
از این رنگ‌ها می‌توان در تکنیک‌ گلیزینگ و همینطور لایه‌گذاری استفاده کرد.
علامت اختصاری این ویژگی را به‌صورت‌ یک مربع توخالی □ روی برچسب رنگ می‌توان دید.

رنگ‌های نیمه‌شفاف یا semi-transparent

میزان شفافیت این‌نوع رنگ‌ها مقداری از رنگ‌های کاملا شفاف کمتر است.
با این وجود هنوز هم می‌توان به‌خوبی از توانایی شفاف بودن این نوع رنگ‌ها کمک گرفت.

رنگ‌های نیمه مات semi-opaque

این نوع‌رنگ‌ها نسبتا پوشاننده‌اند و آن‌ها را با نماد مربع نیمه‌پر نشان می‌دهند.

رنگ‌های مات opaque

این رنگ‌ها خاصیت پوشانندگی بسیاری دارند و لایه‌های زیرین رنگ را به‌خوبی می‌پوشانند.‌
در واقع نور دیگر توانایی عبور از این لایه و رسیدن به لایه زیرین را ندارد.
علامت اختصاری رنگ‌های مات در آبرنگ یک مربع توپر ■ است.

 

قابلیت برداشت رنگ در آبرنگ

میزان نفوذپذیری رنگ در لایه‌های کاغذ با توانایی برداشته‌شدن رنگ مرتبط است.

رنگ‌های staining

این رنگ‌ها حتی در صورت شسته شدن به‌صورت لکه‌ای روی مقوا باقی می‌مانند.
زیرا در اولین لایه‌های کاغذ به خوبی نفود کرده و حتی اگر با آب فراوان و به‌صورت‌ رقیق استفاده شوند، بازهم لکه‌ای رنگ از خود برجای می‌گذارند و قابل پاک‌شدن نیستند.

این رنگ‌ها پس از خشک‌شدن کامل نیز قابل برداشت و پاک‌شدن نیستند.
نماد رنگ‌های با این خاصیت روی تیوب‌های آبرنگ معتبر یک مثلث توپر است.
این نوع رنگ‌ها برای تکنیک‌های لایه‌ای بسیار مناسب هستند چرا که پس از خیس شدن یا رنگ‌گذاری مجدد قابل برداشت نبوده و می‌توان لایه رنگ‌ بعدی را بدون نگرانی اضافه کرد.

رنگ‌های non-staining

این رنگ‌ها دارای رنگدانه‌های درشت‌تری هستند که باعث می‌‌شود روی سطح باقی بمانند و در لایه‌های مقوا نفوذ نکنند‌‌.
به‌همین‌ دلیل به‌راحتی از سطح مقوا پاک و برداشته می‌شوند.
نماد این نوع رنگ‌ها یک مثلث توخالی است.

رنگ‌های با خاصیت semi-staining

حد میان دو حالت است. نه براحتی پاک می‌شود و نه کاملا غیرقابل برداشت است.‌

نماد این نوع رنگ‌ها مثلثی نیمه‌پر است.

رنگ‌های گرانوله

رنگ‌دانه‌های بسیاردرشت‌تری نسبت به سایر رنگ‌ها دارند.
این نوع رنگ‌ها روی سطح مقوا دانه دانه می‌شوند و با کمک آنها می‌توان افکت‌های طبیعی زیبایی به‌عنوان مثال در مناظر ایجاد کرد.

 

ویژگی مقاومت در برابر نور Lightfastness

این ویژگی، پایداری رنگ در برابر نور را نشان می‌دهد. برخی‌ رنگ‌ها وقتی در مقابل نور قرار بگیرند به‌مرور محو و کم‌رنگ می‌شوند.
معمولا علامت ستاره * در آبرنگ برای نشان دادن این ویژگی به‌کار می‌رود.
به این صورت که هرچه تعداد ستاره‌ها بیشتر باشد، دوام آن رنگ در برابر نور بیشتر است و همینطور هرچه تعداد ستاره‌ها کمتر باشد مقاومت آن رنگ در برابر نور مرئی کمتر است.
همچنین ممکن است از علامت + برای نشان دادن درجه مقاومت در برابر نور استفاده شود.

برخی برندها از رتبه‌بندی دیگری به‌نام ASTM برای نشان دادن میزان مقاومت رنگ استفاده کرده‌اند. این استاندارد دارای پنج رتبه است.
در این نوع رتبه‌بندی رتبه یک، عالی است.
رتبه دو، خیلی خوب است.
رتبه سه، متوسط است.
رتبه چهار، ضعیف است.
رتبه پنج، خیلی ضعیف است.

برخلاف علامت ستاره که هرچه تعداد ستاره‌ها بیشتر باشد مقاومت دربرابر نور نیز بیشتر است.

در این نوع رتبه‌بندی هرچه رتبه کمتر باشد، آن رنگ مقاومت بیشتری در برابر نور دارد. رتبه یک دربرابر نور بیشترین ماندگاری را دارد.

 

درجه ماندگاری (Permanence)

این خصوصیت نشان‌دهنده کیفیت رنگ‌دانه‌ها در برابر عوامل شیمیایی و محیطی مانند نور و آب‌وهوا در گذر زمان است و معمولا به‌صورت زیر نشان‌ داده می‌شود:

AA–Extremely Permanent
به معنای بسیار دائمی و عالی‌ترین سطح ماندگاری است.
A–Permanent
به معنی دائمی و درجه ماندگاری خوب است.

B–Moderately Durable
نشان‌دهنده میزان دوام متوسط یا ماندگاری نسبتا خوب رنگ است.

C–Fugitive
این حرف نشان می‌دهد که رنگ بی‌دوام است و ماندگاری ضعیفی دارد.